Việt Nam - Malaysia: Nhiều tiềm năng hợp tác thương mại và dịch vụ

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Malaysia, Bộ Thương mại Công nghiệp và Đầu tư Malaysia tổ chức Diễn đàn Doanh nghiệp Malaysia - Việt Nam tại Hà Nội vào ngày 21/7, nhằm thảo luận các cơ hội hợp tác của doanh nghiệp hai nước.

Tăng cường hợp tác song phương

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Anwar Ibrahim bày tỏ vui mừng về thành tựu hợp tác kinh tế giữa hai nước. Năm 2023, hai nước đã đặt mục tiêu cho tổng kim ngạch thương mại song phương là 18 tỷ USD vào năm 2025. Nhưng tin vui là tính đến thời điểm hiện tại, số liệu thống kê của Malaysia cho thấy tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đã vượt mục tiêu trên.

Sau 50 năm thiết lập, củng cố và phát triển, quan hệ chính trị-ngoại giao giữa Việt Nam và Malaysia không ngừng phát triển về mọi mặt. Đặc biệt, hợp tác kinh tế được xem là điểm sáng trong quan hệ hai nước. Malaysia là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam trong ASEAN và thứ 9 trên thế giới với kim ngạch thương mại hai chiều đạt 14,8 tỷ USD năm 2022, tăng 17,9% so với năm 2021. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Malaysia 5,57 tỷ USD và nhập khẩu 9,1 tỷ USD.

Về quan hệ đầu tư, Malaysia nằm trong số 10 nước có đầu tư lớn nhất tại Việt Nam với 718 dự án, tổng vốn đăng ký đạt 13 tỷ USD. Trong khi đó, Việt Nam có 24 dự án tại Malaysia với tổng vốn đăng ký gần 860 triệu USD.

Đề cập về các cơ hội hợp tác tiềm năng giữa hai nước, Bộ trưởng Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia Tengku Datuk Seri Utama Zafrul cho biết hai nước có nền kinh tế bổ sung chặt chẽ lẫn nhau. Malaysia với thế mạnh về sản xuất và công nghệ tiên tiến sẽ mang đến nhiều cơ hội đầu tư cho các doanh nghiệp Việt Nam. Tương tự, nền tảng thị trường rộng lớn của Việt Nam cũng như nền kinh tế phát triển năng động và đang phát triển nhanh chóng sẽ mang đến cho Malaysia một thị trường giàu tiềm năng để trao đổi hàng hóa và dịch vụ.

Thủ tướng Anwar Ibrahim cũng nhấn mạnh cam kết của Malaysia trong việc thúc đẩy các chương trình tăng trưởng kinh tế xanh, bền vững, thân thiện với môi trường, đồng thời kêu gọi các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp Malaysia trong các lĩnh vực này.

Thủ tướng Anwar Ibrahim khẳng định, trong tương lai, cả hai quốc gia sẽ tiếp nối và thúc đẩy những động lực kinh tế-thương mại tích cực đã đạt được, đồng thời bày tỏ mong muốn Chính phủ Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi nhất có thể cho các doanh nghiệp Malaysia mở rộng đầu tư.

Kết nối cộng đồng doanh nghiệp để thúc đẩy quan hệ 2 nước

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cũng đánh giá cao quan hệ hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước. Đặc biệt, Biên bản ghi nhớ giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Quốc gia Malaysia (NCCIM) và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa được ký kết chiều 20-7 là minh chứng thiết thực, khẳng định nỗ lực kết nối mối quan hệ giữa cộng đồng doanh nghiệp hai nước, trong đó có các hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư, trao đổi thông tin, chính sách...

Ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Chủ tịch VCCI cho biết, các hoạt động kết nối hợp tác, xúc tiến thương mại của doanh nghiệp hai nước ngày càng phát triển. Trong thời gian qua, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã chặt chẽ hợp tác với Cơ quan Xúc tiến Thương mại Malaysia (MATRADE) và các tổ chức xúc tiến thương mại Malaysia để tổ chức các sự kiện nhằm kết nối doanh nghiệp và thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư, mời các doanh nghiệp Việt Nam tham gia Chương trình Kết nối Thương mại trong khuôn khổ Triển lãm Hàng tiêu dùng Halal - MIHAS (Thực phẩm, đồ uống, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng; đồ gia dụng, sản phẩm vệ sinh, công nghệ thực phẩm). Ngoài ra, VCCI hiện đang hỗ trợ Cơ quan Xúc tiến Đầu tư của Tỉnh Selangor - Malaysia cho Hội nghị Kinh doanh Quốc tế Selangor 2023.

VCCI cũng chặt chẽ hợp tác với Hội đồng Thương mại và Công nghiệp ASEAN (ASEAN BAC) và Hội đồng Thương mại và Công nghiệp APEC (ABAC). Malaysia đã là một đối tác mạnh mẽ và hỗ trợ của ASEAN BAC Việt Nam khi VCCI/ASEAN BAC Việt Nam chủ trì ASEAN BAC 2020. Cũng trong năm 2020, Malaysia đã là Chủ tịch APEC và ABAC, và VCCI và ABAC Việt Nam đã hỗ trợ mạnh mẽ Malaysia trong các hoạt động của ABAC như Hội nghị Cấp cao CEO APEC và Hội nghị Đối thoại giữa các nhà lãnh đạo APEC và ABAC.

Đưa ra một số quan điểm về Chính sách, sáng kiến và chương trình cho thương mại và đầu tư song phương bền vững giữa Việt Nam và Malaysia, ông Nguyễn Quang Vinh cho biết, hai bên cần tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp trẻ; Khuyến khích sự tham gia của phụ nữ trong các ngành STEM và kinh doanh; Nâng cao sự bền vững của chuỗi cung ứng để hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, bao gồm hỗ trợ ESG.

Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch VCCI khẳng định hai bên cần nâng cao đối thoại và hợp tác trong việc thuận tiện di chuyển kinh doanh, công nhận chung các chứng chỉ nghề nghiệp và kỹ năng ; Khuyến khích phát triển môi trường bền vững và giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, yêu cầu sự hợp tác mạnh mẽ giữa chính phủ và doanh nghiệp, thương mại và đầu tư vào năng lượng tái tạo; Tăng cường tiếp cận thị trường, công nghệ, và vốn, cùng việc đơn giản hóa thủ tục hành chính; thúc đẩy sự tương thích giữa quy định và chính sách kỹ thuật số (promote the interoperability of digital regulations and policies).

Tiềm năng từ hợp tác đa phương

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim khẳng định sẽ cùng cộng đồng doanh nghiệp Malaysia thúc đẩy quan hệ ngoại giao hai nước lên một tầm cao mới. Trong đó, hai nước cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, duy trì đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Bên cạnh cùng là thành viên ASEAN, tham gia đầy đủ các hiệp định liên quan đến kinh tế ASEAN, Malaysia và Việt Nam còn là thành viên của các hiệp định thương mại tự do quan trọng như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Bộ trưởng Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia tin tưởng rằng việc thực thi RCEP và CPTPP sẽ tạo ra động lực là lớn cho những nỗ lực phục hồi kinh tế của hai nước. Động lực thúc đẩy đến từ 2 FTA này sẽ mở ra rất nhiều lĩnh vực hợp tác giàu tiềm năng cho Malaysia và Việt Nam, như bất động sản, thực phẩm và đồ uống, các sản phẩm Halal, xây dựng và vật liệu xây dựng…

Phân tích lợi thế từng hiệp định, Bộ trưởng Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia nhấn mạnh, việc thực thi hiệp định RCEP cho phép cả Malaysia và Việt Nam thiết lập một liên minh kinh tế hiện đại, toàn diện, hàng đầu và cùng có lợi. Quan hệ đối tác này sẽ thúc đẩy tăng trưởng thương mại và đầu tư trong khu vực, từ đó đóng góp đáng kể vào sự tiến bộ, phát triển kinh tế toàn cầu.

Trong khi đó, việc gia nhập CPTPP mang đến cho hai nước nhiều cơ hội tận dụng tiềm năng thị trường lẫn nhau. Đồng thời, thúc đẩy các lĩnh vực dịch vụ, tạo thuận lợi cho dòng vốn đầu tư và trao quyền cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở cả hai quốc gia. CPTPP cũng thúc đẩy tăng trưởng bền vững và bao trùm, với các điều khoản đề cập đến quyền lao động, bảo vệ môi trường và hướng tới những mục tiêu chung của hai nước.

Hương Ly (Vietnam Business Forum)